[vertaling] het vertalen van lilypond

[Frans Spiesschaert]

Dag Benno,

Vooreerst dit: ik ben op de mailinglist geabonneerd. Je hoeft me dus
niet te Cc-en.
En natuurlijk heel erg bedankt voor het nalezen en voor je commentaar.
Op enkele plaatsen heb ik een vraag/bedenking/toelichting/repliek.
Jouw suggesties voor verbetering en commentaar waarin ik me zonder
meer kan vinden of waarmee ik akkoord kan gaan liet ik weg uit
dit antwoord.
En dan is mij ook nog niet duidelijk of jij het po-bestand van
lilypond reeds overeenkomstig jouw commentaar aangepast hebt en
hoe we verder te werk gaan met wat hierna volgt.

Benno Schulenberg schreef op di 20-10-2015 om 18:15 [+0200]:
> Hallo Frans,

> Bedankt.  Hieronder een deel van de diff plus mijn commentaar.
> 

> 
>  msgid "cannot detect textwidth from LaTeX"
> -msgstr ""
> +msgstr "kan de tekstbreedte niet achterhalen vanuit LaTeX"
>  
> Ik zou zeggen: "kan de tekstbreedte uit LaTeX niet achterhalen"

Ik ben het met je eens dat 'vanuit' niet ideaal is. Maar zou 'in' niet
nog beter zijn dan 'uit'? (tegen de achtergrond dat Lilypond een
programma voor het schrijven van partituren is dat zwaar steunt op/als
een uitbreiding gezien zou kunnen worden van LaTeX)

> 
> 
>  msgid "compatibility mode translation: %s=%s"
> -msgstr "compatibiliteitsmodus-vertaling: %s=%s"
> +msgstr "vertaling naar compatibiliteitsmodus: %s=%s"
> 
> Nee, het is geen vertaling NAAR een compatibiliteitsmodus, lijkt me,
> maar een vertaling wegens het draaien in een compatibilteitsmodus.

Als ik het correct begrijp, is dit wat gebeurt: het
compatibiliteitsmechanisme treedt in werking wanneer er een verouderde
optie gevonden wordt. Het zorgt dus op het moment van de verwerking voor
een omzetting waardoor de optie ook begrepen kan worden door de nieuwere
Lilypond-versie van de gebruiker.

> Dus als je iets zou willen veranderen, dan naar:
> "vertaling vanwege compatibiliteitsmodus: %s=%s"

Misschien dan liever 'omzetting' in plaats van vertaling?

> 
> 
>  msgid "Running through filter `%s'"
> -msgstr ""
> +msgstr "Bezig door filter `%s' te sturen"
> 
> Niet mooi.  En dit "Bezig met" proberen we zo veel mogelijk te vermijden.

OK. Wat denk je dan van: "Aan het filteren met '%s'" ?

> 
> 
>  msgid "\\header { key = concat + with + operator }"
> -msgstr ""
> +msgstr "\\header { sleutel = concat + met + operator }"
> 
> Weet je zeker dat "with" geen sleutelwoord is en onvertaald moet blijven?

Ja. Hierna een uittreksel uit:
http://lilypond.1069038.n5.nabble.com/Translating-Lilypond-td57188.html

""
> In the .pot file there are word that shouldn't be translated. E. g. \
\header
> { key = concat + with + operator }
>
> Is there a list of words that shouldn't be translated?

No, there isn't, sorry.
But in this case it is clear that \\header should not be translated,
all other words in your example should be. It is a plain English
phrase simulating some terms joined by a plus symbol.
""

> 
>  
>  msgid "deprecated \\textstyle, new \\key syntax"
> -msgstr ""
> +msgstr "de syntaxis \\textstyle is verouderd, \\key is de nieuwe syntaxis"
> 
> Hm.  Is dat wat er bedoeld wordt?
> 
Ik denk het wel, al heb ik geen kennis van Python. De in verband met
deze vraag relevante regels zijn te vinden in convertrules.py. Hierna
een kopie van die regels 48-58:
""

def conv (str):
    str = re.sub ('\\\\textstyle([^;]+);',
	         '\\\\property Lyrics . textstyle = \\1', str)
    # harmful to current .lys
    # str = re.sub ('\\\\key([^;]+);', '\\\\accidentals \\1;', str)

    return str

conversions.append ((
	((0,1,20), conv, 'deprecated \\textstyle, new \\key syntax')))

""

>  
>  msgid "bump version for release"
> -msgstr ""
> +msgstr "verhoog versie voor uitgave"
> 
> Zijn dit omschrijvingen van opties of commando's?  Want dan horen
> ze in de infinitief te staan: "voor uitgave de versie verhogen"
> 

In een aantal paragrafen van het pot-bestand van lilypond  gaat het
om de uitvoer van het programma convert-ly, dat automatisch
wijzigingen aan de syntaxis doorvoert om ze in overeenstemming
te brengen met de huidige regels. In die zin lees ik die
uitvoer in de eerste plaats als een toelichting bij wat het
programma gedaan heeft en in de tweede plaats als een
aanwijzing hoe de auteur van een muziekstuk in de toekomst
best te werk gaat.
In dit geval weet ik het niet zeker. Jouw suggestie hier vind
ik prima, omdat jouw benadering dit ook in het Nederlands
in het midden laat.


>  
>  msgid "\\translator syntax"
> -msgstr "syntax van \\translator"
> +msgstr "syntaxis van \\translator"
> 
> In het Nederlands vind ik het woord "syntax" prima wanneer
> het over computergerelateerde dingen gaat.

Ik doe het niet omdat het (nog steeds?) niet voorkomt in het
groene boekje, noch in de dikke Van Dale.
Volgens die laatste is het ook syntaxis voor "" 4 (voorgeschreven)
bouw, ordening van iets dat als een taal wordt voorgesteld: de
syntaxis van een commando""

>  
> 
>  msgid "deprecate %s"
> -msgstr ""
> +msgstr "verouderde %s"
>  
>  msgid "deprecate %s "
> -msgstr ""
> +msgstr "verouderde %s "
> 
> Pff.  Ik zou een msgid bug melden aan Lilypond: twee vrijwel dezelfde
> strings waarvan één met een loze spatie.  Bovendien, als het vertaald
> zou moeten worden zoals jij gedaan hebt, dan zou er "deprecated"
> moeten staan.  Misschien is het juist wat er staat en zou de vertaling
> "%s als verouderd aanmerken" moeten luiden?

Ik ga akkoord met de door jou gesuggereerde vertaling.
Ik denk dat ook hier de dubbele functie (rapporteren en adviseren)
van toepassing kan zijn.

> 
>  msgid "identifier names: %s"
> -msgstr "identifier-namen: %s"
> +msgstr "namen van variabelen: %s"
> 
> Hm.  Gaat het echt om variabelen?  Waarom gebruikt het origineel dan
> geen "variables"?

Op de eerste vraag is het antwoord mijns inziens ja. Ik baseer me op
http://lists.gnu.org/archive/html/bug-lilypond/2013-06/msg00034.html
en de bijlage bij dat bericht:
http://lists.gnu.org/archive/html/bug-lilypond/2013-06/txtElsslca8Q7.txt
Het antwoord op de tweede vraag moet ik helaas schuldig blijven.

>  
>  msgid "Remove - before articulation"
> -msgstr ""
> +msgstr "Verwijder - voor het articulatieteken"
> 
> Is dit een opdracht aan de gebruiker?  Dan is de vertaling goed.
> Of de omschrijving van een Lilypond-commando?  Dan zou het
> in de infinitief moeten.

Ook dit is uitvoer van het programma convert-ly.
Zie in dat verband hiervoor.
Wellicht is dan een vertaling als
"- voor het articulatieteken verwijderen" beter

>  
> 
>  msgid "attempting automatic \\figures conversion.  Check results!"
> -msgstr ""
> +msgstr "er wordt geprobeerd de conversie van \\figures automatisch
> uit te voeren. Controleer het resultaat!"
> 
> Bah.  Waarom eindigt de eerste zin op een punt maar begint niet met
> een hoofdletter.  Msgid bug.

Hier is mij niet duidelijk wat je bedoelt.

>  
> 
>  msgid "Drums found. Enclose drum notes in \\drummode"
> -msgstr ""
> +msgstr "Slagwerk gevonden. Plaats slagwerknoten in de omgeving \\drummode."
> 
> Opdracht aan de gebruiker?  Dan zou ik zeggen:
> "Plaats slagwerknoten tussen \\drummode-markeringen."
> 

Akkoord met jouw suggestie.
Antwoord op jouw vraag: dit is uitvoer van convertrules.py
en dus naar mijn mening enerzijds een rapport over wat
gedaan werd door het programma en een hint voor de toekomst.

> 
>  msgid "new syntax for property settings:"
> -msgstr ""
> +msgstr "nieuwe syntaxis voor eigendomsinstellingen:"
>  
> Oeps!  Eigenschap!

Ja, natuurljk

> 
> 
>  msgid "Scheme grob function renaming"
> -msgstr ""
> +msgstr "Hernoemen van de grob-functie voor Scheme"
> 
> Weet jij wat een grob-functie is?  Zo nee, dan beter
> onvertaald laten.

grob staat voor GRaphical OBject.
http://lilypond.org/doc/v2.18/Documentation/notation/technical-glossary#grob

>  
> 
>  msgid "Try the texstrings backend"
> -msgstr "Probeer de textstrings-backend."
> +msgstr "Probeer de backend voor teksttekenreeksen."
> 
> Heet die backend niet gewoon 'textstrings'?
> Of is de naam ervan vertaald naar "teksttekenreeksen"?

Ik heb de Engelse tekst duidelijk fout gelezen.
Er staat texstrings (van TeX) en niet textstrings.
De correcte vertaling is dus wellicht:
"Probeer de texstrings-backend."

> 
> 
>  msgid "Or save as UTF-8 in your editor"
> -msgstr "Of sla het op als UTF-8 in uw editor."
> +msgstr "Of sla het op als UTF-8 in uw editor"
> 
> Nee, die punt had ik er expres neergezet.
> Zinnen die niet eindigen op een punt, daar word ik pissig van.

OK wat mij betreft. Maar waarom hier wel en niet
bij andere uitvoer van convertrules.py?

>  
> 
>  msgid "Remove callbacks property, deprecate XY-extent-callback."
> -msgstr ""
> +msgstr "Verwijder eigenschap van callbacks; XY-extent-callback is verouderd."
> 
> Hm?  Ik zou zeggen: "De callbacks-eigenschap verwijderen; ..."

Akkoord. En dan wellicht het tweede deel als volgt:
"XY-extent-callback als verouderd aanmerken"
naar analogie met hiervoor (ook hier deprecate en niet deprecated)

>  
> 
>  msgid "Use grob closures iso. XY-offset-callbacks."
> -msgstr ""
> +msgstr "Gebruik grob-afsluitingen in plaats van XY-offset-callbacks."
> 
> Oef.  Ze gebruiken een onbegrijpelijke afkorting voor "instead of"?

Inderdaad

> Msgid bug.
>  
> 
>  msgid "Rename accidental glyphs, use glyph-name-alist."
> -msgstr ""
> +msgstr "Hernoem alteratiesymbolen, gebruik glyph-name-alist."
>  
> Dat is wat "accidental glyphs" zijn, alteratiesymbolen?

Ik denk het wel. Mijn bron:
http://lilypond.org/doc/v2.19/Documentation/internals/accidental

> 
> Ik kan me niet voorstellen dat dit een opdracht aan de gebruiker is;
> hoe moet die nou weten wat glyph-name-alist is?  Ik vermoed dat
> het een interne functie is en dat dit een optie omschrijft waardoor
> alteratiesymbolen via de functie glyph-name-alist() op een bepaalde
> manier hernoemd worden.  Wat dunkt je?

Ook hier betreft het uitvoer van convertrules.py met dus de
twee soorten betekenis die ik er in zie: informeren en adviseren.
Naar mijn mening is dit wel degelijk gericht aan de gebruiker,
rekening houdend met het feit dat een gebruiker van lilypond
iemand is die een muziekpartituur wil schrijven. Een gebruiker
moet naar mijn mening dus gezien worden als iemand die
lilypond-broncode schrijft. Hij kan dit doen met een
tekst-editor (vim en Emacs hebben een lilypond-mode)
of in een grafische omgeving (waarbij je in een venster
de lilypond-broncode ziet en in een ander een voorafbeelding
van de uiteindelijke partituur). Denemo (waarvan de vertaling
ook via vrijschrift gebeurt/gevraagd is) is daarvan
een voorbeeld.


> 
> 
>  msgid "%s in fret-diagram properties"
> -msgstr ""
> +msgstr "%s in de eigenschappen van fret-diagram"
> 
> Elders schrijf je "fretdiagram".

"fretdiagram" is wellicht beter aangezien het
samengesteld woord niet overdreven lang uitvalt.

> 
> 
> Een bijgewerkt bestand is onderweg naar de robot.
> Het internet is stroef momenteel.
> 
> Benno
> 

-- 
Groetjes,
Frans

===
http://www.frans-spiesschaert.homenet.org
http://home.base.be/vt6362833/
------------- volgend deel ------------
Een niet-tekst bijlage is gescrubt...
Naam: signature.asc
Type: application/pgp-signature
Grootte: 819 bytes
Omschrijving: This is a digitally signed message part
URL : <http://lists.vrijschrift.org/pipermail/vertaling/attachments/20151022/27565053/attachment.pgp>