[Politiek] Wikiwijs: vrije schoolboeken een stap dichterbij

[Wiebe van der Worp]

      Persbericht Vrijschrift, 4 december 2008


  Wikiwijs: vrije schoolboeken een stap dichterbij

Stichting Vrijschrift juicht het initiatief van onderwijsminister
Plasterk voor een wiki voor vrije schoolboeken [2] toe. De stichting die
al jaren probeert vrije schoolboeken op de politieke agenda te krijgen
is verheugd dat de regering met Wikiwijs [1] zijn concept grotendeels
kopieert. Toch heeft de stichting ook haar kanttekeningen.

Één van de sleutels tot het succes van projecten als vrije software en
Wikipedia is de licentie die 'Gelijk delen' voorschrijft. Het komt erop
neer dat voortgebouwd mag worden op de inspanningen van iemand anders
maar dat de verbeterde versie ook verplicht gedeeld wordt zodat een
volgende persoon wederom verbeteringen aan kan brengen. Zonder dit
principe vertraagt of stopt de evolutie van vrije kennis. Minister
Plasterk stelt: "Wikiwijs moet ‘rücksichtslos’ in het publieke domein
zitten, zonder voorwaarden, anders werkt het niet." Aangezien het
publiek domein geen 'gelijk delen'-clausule kent, gaat hij hier volledig
aan voorbij.

De minister stelt dat Wikiwijs echt iets moet zijn van de leraren zelf.
Vrijschriftvoorzitter Wiebe van der Worp reageert: "Dat is jammer. Je
moet juist iedereen toelaten, ook ouders die een belang in de beste
leerstof voor hun kind hebben, en daarnaast vaardigheden hebben die hard
nodig zijn voor een goed schoolboek. Vergeet tenslotte de leerlingen
zelf niet, laat ze video's maken van een scheikundeproef en kies de
beste video uit voor opname in het elektronische boek of laat ze uitleg
schrijven bij moeilijke opgaven. Je ziet bij projecten als Wikipedia dat
expertise bij een bepaald onderwerp soms uit een geheel onverwachte hoek
kan komen."

De licentievorm die de informatie uiteindelijk gaat krijgen is
belangrijk. Niet alleen Vrijschrift, maar ook Wikimedia Nederland (de
ondersteunende organisatie voor Wikipedia) dringt aan op een vrije
licentie, zoals bijvoorbeeld een Creative Commons-licentie waarbij
naamsvermelding van de auteur verplicht is evenals het 'gelijk
delen'-principe. Hay Kranen, secretaris van Wikimedia Nederland: "Andere
Creative Commons-clausules zoals een verbod op commercieel gebruik en
een verbod op het maken van afgeleide werken zijn onwenselijk, en
ondermijnen de kans op succes van Wikiwijs. Zulke clausules dragen niet
bij aan de vrije kennisbronnen van Wikimedia en anderen."

Leden van de Kamercommissie voor Onderwijs zijn bang dat dit soort
projecten teveel van bovenaf georkestreerd worden. Zij willen dat het
juist van onderen gedragen wordt. Ook de minister vindt dat de overheid
op afstand moet blijven en met raad en daad moet helpen het proces van
de grond te krijgen. Van der Worp: "De gemeenschap die er straks mee aan
de slag gaat moet het zien als hun eigen project. Al is het maar één
procent van de betrokkenen die meedoen, ze moeten er lol aan beleven en
gemotiveerd zijn. Een grote bak met geld uitstorten werkt niet. Je moet
juist heel kleinschalig helpen - als het echt nodig is. Zo wordt er
gewerkt aan een vrij geschiedenisboek binnen Vrijschrift. De pilot kan
versneld worden door bijvoorbeeld illustraties met de juiste licentie te
laten maken. Die kosten vallen in het niet bij het voordeel van het
hebben van een goed downloadbaar geschiedenisboek voor alle scholen. Als
minister Plasterk onze argumenten ter harte neemt en de scherpe kantjes
eraf slijpt dan kan het een enorme rollende sneeuwbal worden en een ware
revolutie in onderwijsland ontketenen."


    Links

[1]
Toespraak t.g.v. 'Boven het maaiveld' - Wikiwijs
http://www.minocw.nl/actueel/toespraken/684/Toespraak-tgv-Boven-het-maaiveld--Wikiwijs.html


[2]
De site voor vrije schoolboeken van Vrijschrift
http://www.vrijeschoolboeken.nl


    Contact

Wiebe van der Worp, voorzitter Stichting Vrijschrift .org
wiebe at vrijschrift.org
tel.: 06 455 939 82


    Over vrijschrift

Vrijschrift werkt aan bewustwording van de economische en
maatschappelijke betekenis van vrije kennis en cultuur voor de
samenleving. De stichting is de grondlegger van het concept van vrije
schoolboeken in Nederland. Meer informatie over Vrijschrift is te vinden
op http://wiki.vrijschrift.org/ en op de speciale site voor vrije
schoolboeken met het adres http://www.vrijeschoolboeken.nl/
------------- volgend deel ------------
Een HTML-bijlage is verwijderd...
URL: http://mailman.vrijschrift.org/pipermail/politiek/attachments/20081204/c3c3b50f/attachment.htm