[persbericht] Vrijschrift wijst mandaat voor onderhandelingen met Verenigde Staten over handelsverdrag af

[Ante Wessels]

Vrijschrift
persbericht
31 mei 2013

Vrijschrift wijst mandaat voor onderhandelingen met Verenigde
Staten over handelsverdrag af

Stichting Vrijschrift meent dat het ontwerp-mandaat voor
onderhandelingen met de Verenigde Staten over een handelsverdrag
ernstige gebreken bevat en afgekeurd dient te worden.
Vrijschrift schrijft dit in een brief aan de voorzitter van de
commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking,
de heer de Roon.

De EU en de Verenigde Staten zijn van plan te gaan onderhandelen
over een handelsverdrag. Volgens verwachting zullen de lidstaten
van de EU half juni de Europese Commissie een mandaat
verschaffen voor deze onderhandelingen. Op donderdag 6 juni
vergadert de Tweede Kamer commissie Buitenlandse Handel en
Ontwikkelingssamenwerking over het Nederlandse standpunt.

Openheid

Vrijschrift wijst er op dat het ontwerp-mandaat het mogelijk
maakt dat de EU-Commissie burgers, maatschappelijke
organisaties, regeringen en nationale parlementen geen inzage
zal geven in ontwerpteksten. Het ontwerp-mandaat geeft
(buitenlandse) bedrijven daarmee meer inzage dan burgers en
nationale parlementen. Dit schept volgens Vrijschrift een
aanzienlijk risico op een ondermaats en onevenwichtig
eindresultaat.

Mensenrechten

Het ontwerp-mandaat stelt voor een verwijzing naar mensenrechten
op te nemen in het niet-bindende voorwoord van het
handelsverdrag. Dit biedt volgens Vrijschrift onvoldoende
bescherming voor mensenrechten. 

Democratie

Het ontwerp-mandaat bevat tevens
"investeerder-versus-staat-arbitrage". Dat wil zeggen dat
(buitenlandse) bedrijven schadevergoeding van de EU en de
Nederlandse belastingbetaler kunnen eisen indien door wetgeving
hun winsten lager uit kunnen vallen dan voorzien. Deze
arbitragepanels staan boven de hooggerechtshoven van Nederland,
de EU en de VS. Met miljardenclaims kunnen multinationals
wetswijzigingen tegenhouden en zo oude of zelfs schadelijke
verdienmodellen overeind houden. De souvereiniteit van onze
democratische rechtsstaat en het primaat van onze parlementaire
democratie komen hierdoor in gevaar. Bijvoorbeeld in het geval
farmaceutische bedrijven het niet eens zijn met het gevoerde
zorgbeleid. Of de tabaksindustrie schade lijdt door succesvol
anti-rookbeleid. Daarmee worden bedrijven in feite dezelfde
status toegekend als we traditioneel met landen deden. 

Het ontwerp-mandaat merkt op dat
investeerder-versus-staat-arbitrage het algemeen belang niet mag
benadelen. Het ontwerp-mandaat stelt echter wel voor de
beslissing of wetgeving geoorloofd is over te laten aan externe
arbitragepanels waarvan de samenstelling in de praktijk
onvergelijkbaar is met die van een rechterlijke macht zoals wij
die kennen. Dit is volgens Vrijschrift een fundamentele
ontwerpfout. 

Vrijschrift woordvoerder Ante Wessels: "De beslissing of
wetgeving geoorloofd is, is een constitutionele beslissing.
Civiele partijen constitutionele bevoegdheden geven ondermijnt
onze democratie. Er zitten ontwerpfouten in de euro, dit brengt
de EU in gevaar. De wens om met een handelsverdrag de EU meer
perspectief te geven is volkomen begrijpelijk. We begrijpen de
urgentie. Maar een handelsverdrag met fundamentele weeffouten
zal de handelingsvrijheid te veel beperken - een prijs die we
ons niet kunnen veroorloven, zeker niet in crisistijd."

Vrijschrift meent dat het mandaat op het vlak van openheid en
mensenrechten sterk verbeterd dient te worden en dat er voor
investeerder-versus-staat-arbitrage geen ruimte is in een
democratische rechtstaat. 


== Links

Brief aan Voorzitter Algemene commissie voor Buitenlandse Handel
en Ontwikkelingssamenwerking,
https://people.vrijschrift.org/~ante/ttip/Vrijschrift-Commissie-BuHaOs-2013-05-31.pdf

Ontwerp-mandaat, compromisvoorstel van het Voorzitterschap, 21
mei 2013,
https://netzpolitik.org/2013/leak-aktueller-entwurf-des-verhandlungsmandates-zum-eu-usa-freihandelsabkommen/

Vrijschrift, 2013, CETA-verdrag bedreigt internet, gezondheid en
democratie,
https://www.vrijschrift.org/serendipity/index.php?/archives/146-CETA-verdrag-bedreigt-internet,-gezondheid-en-democratie.html

Democracy Center, 2013, Unfair, Unsustainable, and Under the
Radar - How Corporations use Global Investment Rules to
Undermine A Sustainable Future,
http://democracyctr.org/new-report-unfair-unsustainable-and-under-the-radar/

Kelsey and Wallach, 2012, “Investor-State” Disputes in Trade
Pacts Threaten Fundamental Principles of National Judicial
Systems, 
http://tpplegal.files.wordpress.com/2012/05/isds-domestic-legal-process-background-brief.pdf

NGOs, 2013, European, Canadian and Quebec organizations,
Transatlantic Statement Opposing Excessive Corporate Rights
(Investor – State Dispute Settlement) in the EU – Canada
Comprehensive Economic and Trade Agreement (CETA),
http://tradejustice.ca/pdfs/Transatlantic%20Statement%20on%20Investor%20Rights%20in%20CETA.pdf

http://acta.ffii.org/

== Contact

Ante Wessels
ante at vrijschrift.org
tel. +316 100 99 063

== Over Vrijschrift -- http://www.vrijschrift.org

Stichting Vrijschrift heeft als doel het bevorderen en het
beschermen van intellectuele goederen die vrij te verspreiden en
aan te passen zijn. Vrijschrift probeert bewustwording te
realiseren van de betekenis van het publieke domein voor de
samenleving. Bescherming van het publieke domein is van groot
economisch en maatschappelijk belang en vormt een belangrijke
activiteit. Internationaal wordt samengewerkt met de Foundation
for a Free Information Infrastructure, de Free Software
Foundation, Project Gutenberg en vele andere organisaties.