[persbericht] Vrijschrift blij met parlementair onderzoek auteursrecht

[Wiebe van der Worp]

== Persbericht Vrijschrift, 22 januari 2008 ==

= Vrijschrift blij met parlementair onderzoek auteursrecht =

In een open brief aan Minister Hirsch Ballin en de Kamercommissie voor 
Justitie kaart Vrijschrift knelpunten aan die veroorzaakt worden door 
overdadig auteursrecht. Deze zijn samen te vatten tot de volgende punten:

  * De duur van het auteursrecht is te lang
  * De reikwijdte van het auteursrecht is te breed
  * De auteurswet is overmatig complex
  * Uitgevers claimen ten-onrechte auteursrecht (copyfraud)
  * Heffingen zijn onwerkbaar en onrechtvaardig

"De brief biedt politici een handvat om problemen op te lossen. Het 
parlementair onderzoek kan een kentering veroorzaken en ik hoop dat de 
politiek die kans met beide handen grijpt", aldus de opsteller van de 
brief, Jeroen Hellingman.


== Bijlagen en links ==

  * open_brief_auteursrecht.odf (Open Document Format)
  * open_brief_auteursrecht.pdf (Portable Document Format)
  * http://wiki.vrijschrift.org/parlementair_onderzoek_auteursrecht


== Contact ==

Jeroen Hellingman, bestuurslid Vrijschrift
jhellingman at vrijschrift.org
tel.: 030 68 75 444

Wiebe van der Worp, voorzitter Vrijschrift
wiebe at vrijschrift.org
tel.: 06 455 939 82


== Over vrijschrift ==

Vrijschrift werkt aan bewustwording van de economische en 
maatschappelijke betekenis van vrije kennis en cultuur voor de 
samenleving. Vrijschrift heeft een beschermende en bevorderende rol. 
Internationaal werkt Vrijschrift samen met de Foundation for a Free 
Information Infrastructure, de Free Software Foundation Europe, Project 
Gutenberg en vele andere organisaties.


== Tekst ==
(zie ook bijlagen)

Van: Stichting Vrijschrift.org Trekwei 7, 8711 GR Workum, The 
Netherlands office at vrijschrift.org , +31 515 54 34 34

Aan: Ministerie van Justitie t.a.v. de Minister van Justitie, Dhr. 
E.M.H. Hirsch Ballin en t.a.v.  de Tweede-Kamercommissie voor Justitie 
Postbus 20301 2500 EH Den Haag

Workum, 21 januari 2008

' Open brief over knelpunten in het auteursrecht aan de Werkgroep 
knelpunten auteursrecht, i. o. '

Naar ik vernam wordt er een parlementaire werkgroep opgericht voor een 
onderzoek naar de knelpunten in het auteursrecht. Als bestuurslid van 
Stichting Vrijschrift, en actief vrijwilliger van Project Gutenberg ben 
ik hier heel blij mee. De problemen met het huidige auteursrecht zijn 
zeer groot.

De discussie hoe auteursrecht aangepast moet worden aan het 
internettijdperk lijkt met name te gaan over de vraag of heffingen op 
MP3 spelers noodzakelijk zijn, en over de vraag hoe vermeende “gaten” in 
de handhaving gedicht moeten worden. Hiervoor worden naar Amerikaans 
voorbeeld draconische maatregelen overwogen, die van het Internet een 
soort politiestaat proberen te maken, waarin bijvoorbeeld nauwelijks 
meer plaats is voor privacy. Dit met name om de financiële belangen van 
“Hollywood” en “Redmond” (Microsoft) te behartigen. Dit mogen we niet 
accepteren. Op termijn zullen zulke maatregelen averechts werken.

De problemen met het auteursrecht zijn echter niet alleen 
handhavingsproblemen. Door de opkomst van het internet is de uitgave en 
distributie van cultuur gedemocratiseerd (een verandering ten goede!), 
en is iedereen in potentie een uitgever geworden. Iedereen heeft dus nu 
met auteursrecht te maken. De Auteurswet 1912, van oorsprong een wet ter 
bescherming van de auteurs, zoals de naam al zegt, dient nu vooral de 
belangen van distributeurs als uitgeverijen, platen- en 
filmmaatschappijen. Door de opkomst van het internet is er weinig 
behoefte meer aan de diensten van deze bedrijven, terwijl het makerschap 
door moderne technieken voor iedereen onder handbereik is gekomen. 
Oorspronkelijk bescheiden in reikwijdte en duur is het auteursrecht door 
wetgeving en jurisprudentie zozeer uitgedijd dat het maatschappelijk 
draagvlak begint af te brokkelen. Dat blijkt onder meer door de opkomst 
van “Piratenpartijen” in vele Europese landen, ondanks de prikkelende 
naam een zeer serieus te nemen beweging. Als gevestigde politieke 
partijen doorgaan op de heilloze weg van repressie ten behoeve van de 
uitgeverskartels die de creativiteit missen om gebruik te maken van de 
mogelijkheden van het internet, de goeden niet te na gesproken, zullen 
dergelijke groepen steeds meer gehoor krijgen bij de kiezers.

Er is een bezinning nodig of het huidige auteursrecht nog wel van deze 
tijd is. Het auteursrecht is zover doorgeschoten dat het de acceptatie 
van het publiek verloren heeft. Het is nodig dat we met het auteursrecht 
terugkeren naar wat hiervan oorspronkelijk de bedoeling was. Een 
vierslag van investeringsbescherming, bevordering van het culturele, 
wetenschappelijke en politieke bevat, erkenning van de inspanning en de 
persoonlijkheidsrechten van makers. Een politiek instrument voor het 
bereiken van een publiek doel: het verrijken van ons cultureel erfgoed. 
Auteursrecht gaat niet alleen om geld. Het gaat niet om het strafrecht 
in stelling te brengen om de tijd terug te draaien en de verworvenheden 
van Internet op het spel te zetten. Door de handhaving te verschuiven 
naar de strafrechtelijke sfeer worden bovendien distributeurs 
“gesubsidieerd” die dat heel goed zelf zouden kunnen betalen.

Auteursrecht was tot voor kort een onderwerp dat weinig politieke 
belangstelling genoot. Dat gaf belangengroepen vrij spel om te lobbyen 
voor een steeds langere duur en een steeds grotere breedte van het 
auteursrecht, vooral ook op Europees niveau, met zijn beruchte 
“democratisch tekort”. Daardoor wordt het meer diffuse algemeen belang 
uit het oog verloren, en is de complexiteit van de wet enorm toegenomen. 
Het belonen van rechthebbenden (veelal niet de makers maar 
tussenpersonen) wordt tegenwoordig ten onrechte beschouwd als het doel 
van het auteursrecht, niet als een middel om een ruim aanbod van werken 
voor het grote publiek te verkrijgen. Sterker: de huidige Auteurswet 
staat dit doel inmiddels in de weg omdat creatieven steeds vaker 
geconfronteerd worden met de problemen van een moeizame 'clearing' van 
rechten van werken van anderen die op de een of andere manier figureren 
in hun werken. Denk aan de moeilijkheden die filmmakers ondervinden als 
er toevallig “Happy Birthday” wordt gezongen in een film.

Terwijl op het eerste gezicht vooral schade ontstaat door een gebrekkige 
handhaving van het auteursrecht, ontstaat er in werkelijkheid vooral 
culturele schade door een te verstrekkend auteursrecht. Hoe groot die 
schade is, is moeilijk te meten, omdat deze onzichtbaar blijft door het 
niet ontstaan van werken, of niet genoten uitingen. De belangen van 
rechthebbenden zijn veel beperkter maar duidelijker: een verlenging van 
het auteursrecht betekent nog wat meer jaartjes inkomsten uit royalty's. 
'Het is aan de wetgever dit te doorzien en de balans te herstellen.'

Hieronder zal ik een aantal concrete voorstellen uitwerken. Ik begrijp 
dat mijn voorstellen verstrekkend zijn maar het uiteindelijke resultaat 
zal een verjonging en verrijking van het gehele culturele landschap 
zijn, die iedereen ten goede zal komen, niet in de laatste plaats 
auteursrechthebbenden zelf. Ik durf te stellen dat we met een drastische 
hervorming van het auteursrecht een culturele vernieuwing en verrijking 
zullen zien ontstaan, die zijn weerga in de geschiedenis niet kent en 
een enorme groei van zowel de markt als het aanbod, juist omdat 
uitgevers niet tot in lengte van jaren een paar succesnummers kunnen 
uitmelken.

Het is overigens opmerkelijk om te constateren dat er langzamerhand een 
tweedeling ontstaat tussen enerzijds innovatieve distributeurs die de 
bakens verzetten als het getij verloopt, en de nieuwe kansen grijpen die 
de nieuwe media bieden, en anderzijds conservatieve krachten die tot 
elke prijs het leven van hun oude melkkoeien proberen te rekken, en 
conservatieve politici voor hun karretje weten te spannen. De 
complexiteit van het onderwerp wordt handig uitgebuit, onder meer door 
artiesten naar voren te schuiven die met tendentieuze verhalen komen. 
Dat het ook anders kan kwam bijvoorbeeld onlangs aan de orde in een 
uitzending van NOVA (18 januari) die liet zien dat menige 
platenmaatschappij en -handelaar zich al lang heeft aangepast, een 
ontwikkeling die overigens al veel eerder was voorspeld door 
toonaangevende economen als dr. Wilfried Dolfsma.

Ik ga hierna in wat meer detail op de belangrijkste problemen in.

=== 1. De duur van het auteursrecht is te lang ===
Na allerlei wetswijzigingen duurt het auteursrecht tegenwoordig tot 
liefst zeventig jaar na de dood van de auteur.

Een korte opsomming van de gevolgen:

  * Creatief hergebruik van werken is niet mogelijk, omdat 
rechthebbenden, vaak nabestaanden of grote conglomeraten van 
uitgeverijen dergelijk hergebruik niet willen toestaan, of niet eens de 
moeite willen nemen op dergelijke verzoeken te reageren. Juist dit 
hergebruik is essentieel voor een sterke en pluriforme culturele 
ontwikkeling.
  * Het overgrote deel van de werken waarop auteursrecht rust is niet op 
de markt beschikbaar. Werken zijn effectief niet beschikbaar, omdat het 
economisch niet interessant is deze uit te geven, hoewel er bij bepaalde 
groepen nog zeker belangstelling voor is.
  * Unieke kwetsbare exemplaren van werken kunnen niet bewaard of 
ontsloten worden, omdat kopiëren niet toegestaan is.
  * Werken zijn niet beschikbaar, omdat de auteursrechten na zo'n lange 
periode niet meer traceerbaar zijn.
  * Werken zijn niet beschikbaar, ondanks dat ze in het publiek domein 
zijn, omdat de overlijdensdata van auteurs niet traceerbaar zijn.
De laatste ronde van verlengingen, in 1995, waarbij het auteursrecht van 
vijftig naar zeventig jaar na de dood van de auteur gingen, heeft 
absoluut niets aan extra cultuur (het doel van auteursrecht) opgeleverd, 
maar wel grote extra kosten voor het publiek met zich mee gebracht.

Steeds meer economische studies wijzen erop dat een duur van het 
auteursrecht ergens tussen de vijf en vijfentwintig jaar (vanaf 
publicatie) economisch gezien optimaal is. Ik stel voor in de toekomst 
naar deze termijn toe te werken. Ik besef dat de huidige termijn helaas 
vastgetimmerd is in internationale verdragen, maar kan u een uitgewerkt 
voorstel toesturen hoe hier juridisch omheen te werken is via een 
uitruil van BTW (of invoering van een belasting op het publiek domein 
als percentage van inkomsten uit auteursrecht) voor rechten.

'Voorstel:' verkort duur auteursrecht tot twintig jaar na publicatie. 
Voer een overgangstermijn van twintig jaar in, en vorm in die tijd de 
betreffende internationale verdragen om, of heb de politieke moed ze 
eenzijdig op te zeggen. (Er zullen uiteindelijk genoeg medestanders 
zijn, en één partij zal als eerste de vinger op de zere plek moeten leggen.)

=== 2. De reikwijdte van het auteursrecht is te breed. ===
Voor bijna elk minimaal hergebruik moet tegenwoordig toestemming 
verkregen worden. Dit zet een rem op creatief hergebruik van werken, en 
veroorzaakt en enorme administratieve overhead. Scholen krijgen 
rekeningen voor het op de ramen schilderen (door handige ouders); 
documentairemakers moeten betalen voor afdrukken die op T-shirts van 
geïnterviewden staan, enz. Dit systeem staat echter echte culturele 
innovatie en creativiteit in de weg.

Ons Nederlandse auteursrecht kent een “gesloten systeem” van 
beperkingen, dat het (her-)gebruik van werken waarop auteursrecht rust 
zonder toestemming van de auteur sterk aan banden legt. Het Amerikaanse 
auteursrecht kent daarentegen een systeem van “fair use”, dat hergebruik 
binnen redelijke grenzen toestaat, ook in vormen die niet precies in de 
wet zijn vastgelegd. Dit hoeft niet ten koste van de eenvoud te gaan, 
zoals de Amerikaanse drievoudige standaard voor "fair use" laat zien.

Door de Amerikaanse “fair use” doctrine hebben zich in de VS 
toepassingen kunnen ontwikkelen, die in Europa waarschijnlijk gesneuveld 
zouden zijn op het rechthebbendenaltaar, zoals de Google zoekmachine en 
Google Book Search (Die bovendien in de VS alle boeken tot 1922 toont, 
en hier beperkt is tot boeken van voor circa 1865). Tekenend is ook dat 
ondanks de Europese databanken richtlijn de markt voor databanken in de 
VS, dat een dergelijke richtlijn niet kent, zeker zeven keer zo groot is 
als die in Europa. Het mag duidelijk zijn dat ik in de vorige zin liever 
“dankzij” dan “ondanks” schrijf.

'Voorstel:' voer ruime normen voor “redelijk gebruik” in.

=== 3. De auteurswet is overmatig complex. ===
De auteurswet in de loop der jaren bovenmatig complex geworden. Zolang 
het het recht van een kleine groep van specialisten was, is dit 
misschien nog wel te accepteren. Met de opkomst van het internet zijn 
voor het eerst gewone burgers uitgevers geworden, en moet de wetgeving 
duidelijk zijn voor grote groepen. Dit betekent dat we af moeten van de 
hele reeks uitzonderingen en uitzonderingen op uitzonderingen. Weg met 
de verschillende behandeling van allerlei categorieën van werken, en weg 
met het onderscheid tussen auteursrecht en naburige rechten.

De wet moet in essentie op vier A4-tjes passen, en door de gemiddelde 
burger te volgen zijn. Zij moet kunnen rekenen op brede maatschappelijke 
acceptatie. In een democratisch systeem horen geen wetten die door de 
overgrote meerderheid van de bevolking geschonden worden; het gedogen 
van wetsovertredingen is een teken dat de politiek heeft gefaald.

Het moet eenvoudig zijn vast te stellen of op een werk auteursrecht rust 
of niet. Een verplichte korte aanduiding en opname in een publiek 
register van werken lijken mij hiervoor werkbare middelen.

Een hervormde Auteurswet dient zich exclusief te richten op communicatie 
naar het publiek. Het traditionele exclusieve recht op kopiëren kan 
worden afgeschaft, en vervangen door het (al bestaande) exclusieve recht 
op communicatie naar het publiek. Dit heeft als groot voordeel dat dit 
controleerbaar en overzichtelijk is, in tegenstelling tot het kopiëren 
dat nauwelijks te volgen is nu iedereen de beschikking heeft over computers.

Hoe radicaal dit voorstel ook moge lijken, Dirk Visser, inmiddels 
hoogleraar in Leiden, stelde al meer dan tien jaar geleden in zijn 
dissertatie een “auteursrecht op toegang” voor. Het auteursrecht moet 
zich beperken tot een recht op openbaarmaking. Het 
verveelvoudigingsrecht stamt uit de tijd dat drukwerken nog met de hand 
gezet werden en het kopiëren van muziekdragers een kostbaar karwei was 
dat onvermijdelijk tot ernstig kwaliteitsverlies leidde. Visser was 
destijds zijn tijd vooruit. Maar met het huidige “Web 2.0” zijn zijn 
ideeën volop actueel.

'Voorstel:' maak alleen communicatie naar het publiek een exclusief recht.

=== 4. Uitgevers claimen ten-onrechte auteursrecht (copyfraud). ===
Regelmatig komt het voor werken in het publiek domein worden aangeboden, 
met daarop prominent een auteursrechten claim. Vanwege de complexiteit 
van de Auteurswet kunnen hierdoor burgers er vanaf zien hun rechten te 
gebruiken. Typische voorbeelden zijn herdrukken van klassiekers of 
reproducties van kunstwerken. Ook de Nederlandse overheid maakt zich 
hieraan schuldig. (Bijvoorbeeld het Rijksmuseum in Amsterdam).

We zien ook dat uitgevers vaak eenzijdig proberen de reikwijdte van het 
auteursrecht op te rekken. Het zijn net Rupsjes-nooit-genoeg. Zo wordt 
bij digitale producten vaak voorbijgegaan aan de uitputtingsleer, en 
beweren uitgevers dat doorverkoop verboden is. Zo zien we in het 
Verenigd Koninkrijk dat kopieermachines uit bibliotheken verwijderd 
moeten worden, enz.

'Voorstel:' maak het recht werken in het publiek domein een positief 
recht, en maak het ten onrechte claimen van auteursrecht strafbaar (als 
inbreuk op het publiek domein) op dezelfde manier als inbreuk op het 
auteursrecht dat is. Zorg dat ieder lid van het publiek beëindiging van 
inbreuk op het publiek domein kan eisen.

=== 5. Heffingen zijn onwerkbaar en onrechtvaardig. ===
De huidige uitvoeringspraktijk door verschillende stichtingen van de 
heffingen is rampzalig, en zou per direct overgedragen moeten worden aan 
een onafhankelijke overheidsinstantie die onder controle van het 
parlement staat, en moet voldoen aan de wet openbaarheid bestuur. Ik 
denk hierbij aan de belastingdienst.

Los van de uitvoeringspraktijk is het systeem van heffingen ook 
principieel onhoudbaar.

A. 'Er is geen rechtvaardige verdeelsleutel.' Hiervan zijn met name 
kleinere rechthebbenden, die niet bij een rechtenorganisatie zijn 
aangesloten, dan wel recht zouden hebben op een dusdanig klein gedeelte 
van de heffingsinkomsten aanspraak kunnen maken dat de 
administratiekosten de opbrengsten overtreffen.

Collectief vormt deze groep waarschijnlijk wel de grootste groep (denk 
aan de lokale partijen bij gemeenteraadsverkiezingen), en willen we die 
groep, in het kader van de culturele diversiteit, juist ondersteunen. 
Door het heffingensysteem krijgt deze groep de grootste kosten (wel 
betalen voor media, maar niet ontvangen).

Een consequente verdeling van de inkomsten uit heffingen is ook daarom 
onhaalbaar omdat het auteursrechtelijke werkbegrip zeer ruim is. Het 
auteursrecht dekt niet alleen kunstwerken, maar iedere uiting met 
minimale originaliteit, en naar Nederlands recht zelfs ieder geschrift, 
ongeacht de originaliteit. Ook op deze brief rust – van rechtswege – 
auteursrecht.

B. 'Het is onmogelijk om tot een redelijke maatstaf voor heffingen te 
komen. 'Het aantal 'bytes' benodigd voor de opslag van een werk zegt 
niets over de kosten die er gemoeid zijn met de totstandkoming van het 
werk. Klassieke muziekstukken kosten waarschijnlijk een veelvoud aan 
productie van popmuziek, en de verschillen tussen een uurtje TV-quiz en 
een Hollywood blockbuster zijn nog groter. Helemaal scheef groeit het 
als we de kosten van bijvoorbeeld computerprogrammatuur beschouwen. Op 
een enkele DVD kan voor miljoenen aan software staan, maar ook een 
backup van software of gegevens waar al voor betaald is. De verschillen 
zijn zo groot dat ook met “de wet van de grote getallen” niet tot een 
redelijk gemiddelde is te komen.

C. 'Kosten media nemen exponentieel af.' De kosten van media nemen 
exponentieel af: elk jaar halveren de kosten van een gigabyte opslag. 
Dit is een trend die nu al zo'n dertig jaar gaande is, en niet snel zal 
stoppen. Voeren we een heffing in op lege media, gebaseerd op 
opslagruimte, dan prijzen we als Nederlandse economie onszelf binnen een 
paar jaar geheel uit de markt ten opzichte van economieën die een 
dergelijke heffing niet hebben. (Een voorproefje zijn de problemen met 
de beschrijfbare DVD, waarvan de heffing nu ongeveer 200 tot 300 procent 
van de kostprijs is; consumenten kopen ze massaal over de grens.) Als de 
verhouding tussen kostprijs en heffing verder uit te pas gaat lopen zal 
een zwarte handel van (bijv. illegaal geïmporteerde) informatiedragers 
steeds aantrekkelijker worden. Dat vraagt opnieuw een omvangrijke, 
kostbare handhavingsinspanning waarbij burgerrechten in het gedrang 
kunnen komen.

Als we heffingen niet willen afschaffen, lijkt mij een limiet van tien 
procent van de kostprijs van de media als wettelijke bovengrens zinnig 
om verregaande marktverstoring te voorkomen.

D. 'Heffingen zijn extreem impopulair.' Heffingen zijn bij het publiek 
enorm impopulair, en worden door velen gezien als gelegaliseerde diefstal.

Ook al lijkt het op het eerste gezicht niet onredelijk dat artiesten 
iets terugzien als hun werk wordt gekopieerd, vaak wordt verzuimd te 
vermelden dat zij in het huidige sterk verouderde systeem telkens 
opnieuw een recht zouden hebben op vergoeding, bij elke nieuwe kopie. 
Het is een publiek geheim dat platenmaatschappijen nu hun hoop hebben 
gevestigd op het strafrecht. Civielrechtelijke handhaving – tot dusver 
veel gebruikelijker – zou een “public relations nightmare” zijn voor 
platenmaatschappijen, die door het publiek toch al als geldwolven worden 
gezien.

E. 'Heffingen worden willekeurig vastgesteld en gehandhaafd.' Er is wel 
een heffing op CD's en DVD's, maar niet op harddisks en MP3 spelers. De 
heffing op DVD+R media is lager dan die op DVD-R media, terwijl hiervoor 
geen technische reden is (het is in dit licht opmerkelijk dat Philips 
deel uitmaakt van de organisatie die de tarieven vaststelt en DVD+R 
heeft ontwikkeld). Consumenten bestellen DVD's zonder heffing in 
Duitsland, zonder dat hiertegen juridisch kan worden opgetreden, terwijl 
middenstanders die hiervan te lijden hebben hard worden aangepakt als ze 
media verkopen zonder een heffing te hebben afgedragen.

F. 'Systemen van heffingen worden ten onrechte verdedigd als minst 
slechte oplossing.' Een tijdlang werden DRM-systemen (“digital rights 
management”) gezien als de oplossing voor de handhaving van het 
auteursrecht in de eenentwintigste eeuw: deze zouden de gebruiker langs 
technische weg dwingen om voor werken waarop auteursrecht rust te 
betalen, en om ongewenst kopiëren te voorkomen. Gebleken is echter dat 
er aan “DRM” systemen zoveel bezwaren kleven (al was het maar dat die 
niet waterdicht zijn te maken) dat ook de belanghebbenden deze 
technieken inmiddels hebben afgezworen. Daaruit moet echter niet worden 
geconcludeerd dat dus maar voor grootschalige invoering van heffingen 
moet worden gekozen. Er zijn nog allerlei andere mogelijkheden. Zo liet 
de reeds genoemde NOVA-uitzending zien dat er veel geld kan worden 
verdiend aan merchandising van het “merk” dat artiesten vormen. Een 
merkenrecht is een afzonderlijk recht (dat zelfs onbeperkt verlengd kan 
worden).

'Conclusie:' Heffingen bestrijken maar een zeer klein gedeelte van het 
geheel van de auteursrechtenmarkt, en zijn uitermate onrechtvaardig. Een 
dusdanig bot middel inzetten ten behoeve van rechthebbenden is niet te 
rechtvaardigen.

'Voorstel:' schaf het hele systeem aan heffingen subiet af.

Jeroen Hellingman Bestuurslid Stichting Vrijschrift.

Over Vrijschrift

Vrijschrift werkt aan bewustwording van de economische en 
maatschappelijke betekenis van vrije kennis en cultuur voor de 
samenleving. Vrijschrift heeft een beschermende en bevorderende rol. 
Internationaal werkt Vrijschrift samen met de Foundation for a Free 
Information Infrastructure, de Free Software Foundation Europe, Project 
Gutenberg en vele andere organisaties.

Deze brief is vrijgegeven onder de voorwaarden van de Creative Commons 
Licentie Naamsvermelding 3.0 Nederland, zie 
http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/nl/ voor details.
-------------- next part --------------
A non-text attachment was scrubbed...
Name: open_brief_auteursrecht.odt
Type: application/vnd.oasis.opendocument.text
Size: 57208 bytes
Desc: not available
Url : http://mailman.vrijschrift.org/pipermail/news/attachments/20080122/527a020b/attachment.odt 
-------------- next part --------------
A non-text attachment was scrubbed...
Name: open_brief_auteursrecht.pdf
Type: application/pdf
Size: 91719 bytes
Desc: not available
Url : http://mailman.vrijschrift.org/pipermail/news/attachments/20080122/527a020b/attachment.pdf